Wassenaer.net


De Maaltijd van de Heren van Liere (schilder onbekend)

De schilder van de ‘Maaltijd van de Heren van Liere’ is niet bekend. Op het schilderij zien we een gezelschap mannen aan een rijkelijk met spijs en drank gevulde tafel zitten.
Zes heren, in het zwart gekleed, lijken belangrijke figuren, maar de drie heren in het midden lijken wel de allerbelangrijksten te zijn. Dat zijn de drie gebroeders Van Liere. De oudste, Arnold, gedurende vijftien jaar burgemeester van Antwerpen, dan Nicolaas, waar Jacoba van Liere van afstamde, markgraaf van Antwerpen, en de jongste Willem die amman (een hoge rechterlijke functie) van Antwerpen was.

De familie Van Liere was vanaf de twaalfde eeuw bekend in Antwerpen en omstreken. In 1196 wordt een zekere Willem van Liere ook al genoemd als markgraaf van Antwerpen.
Op het eind van de vijftiende eeuw tot halverwege de zestiende eeuw maakte de stad Antwerpen een bloeitijd door. Handel en industrie waren gegroeid en de bevolking bijna verdubbeld.
De stad werd de nieuwe handelspartner van de Engelsen voor de lakenindustrie, voor de Portugezen het belangrijkste distributiecentrum van hun specerijenhandel, de Duitse banken stichtten er hun filialen, de haven werd de grootste in Europa.

Het zal de gebroeders Van Liere goed zijn gegaan. Zij bouwden hun prachtige huis en lieten zich schilderen in de feestzaal van dat huis. Het huis bestaat nog en is thans het centrale gebouw in de stadscampus van de universiteit van Antwerpen.

De oudste zoon van Nicolaas, Cornelis, erfde bij zijn vaders dood de hoge heerlijkheid van Berghem en verwierf weldra de hoge rechtsmacht in Antwerpen en het gebied daar omheen.
In 1532 trouwde hij met Wijbrecht van Berghem.

In die tijd had een zekere David Joris (1502–1556) in Vlaanderen een geheime religieuze gemeenschap gesticht, het ‘Huis der Liefde’. Joris had zich aanvankelijk bij de wederdopers aangesloten, maar zich daar weer van losgemaakt en had later zowel de roomskatholieke als de calvinistische leer verworpen. Hij wilde een geloofsgemeenschap gebaseerd op liefde, verdraagzaamheid, geloofsvrijheid.

Van allen die in die tijd wegens hun geloof werden vervolgd hebben de dopers en ook de leden van het Huis der Liefde het meeste geleden. Daarom moesten de bijeenkomsten in het grootste geheim plaatsvinden want de leden riskeerden bij ontdekking de doodstraf. En daarom moesten de leden ook de gewone katholieke erediensten blijven bezoeken om geen argwaan te wekken bij de overheden.
Niet de minsten waren lid van het Huis der Liefde.
De drukker Plantijn, die behalve de officiële publicaties van de katholieke kerk, in het geheim de geschriften van het Huis der Liefde afdrukte. En de Spaanse priester Montano, die nota bene door Philips II naar Antwerpen was gezonden om toezicht te houden op de bijbel die Plantijn in zeven talen naast elkaar aan het afdrukken was, Raphelengius, schoonzoon van Plantijn, Ortelius, Clusius...

Zij zouden later allen naar Leiden vluchten, sommigen om aan de universiteit, dat presidium libertatis, onderzoek te doen en te doceren. Plantijn kon daar zijn drukkerij voortzetten.
Ook de Van Berchems waren lid en na zijn huwelijk had ook Cornelis van Liere zich bij het Huis der Liefde aangesloten. 1)
Toen de situatie in Antwerpen voor Joris te gevaarlijk werd hield Cornelis hem zelfs in zijn huis verborgen. Dat werd ontdekt. Cornelis moest Antwerpen ontvluchten.
Hij is toen met David Joris en zijn familie naar Bazel gegaan. Dat was vermoedelijk in 1545.

In Bazel heeft Joris waarschijnlijk nog tien jaar geleefd onder een schuilnaam. Hij werd door zijn volgelingen onderhouden, leefde in weelde. Het zal Cornelis schatten geld hebben gekost. Anna, een van Cornelis’ dochters, is met een zoon van Joris getrouwd.
Toen men drie jaar na Davids dood erachter was gekomen wie die rijke inwoner van Bazel werkelijk was geweest, is zijn lichaam opgegraven en alsnog verbrand.

Emmery van Liere (1551–1618) was een zoon van Cornelis. Hij moet opgevoed zijn in de leer van David Joris.
Hij werd de grote vriend en vertrouweling van Willem de Zwijger, was zijn opperstalmeester en soms ook zijn secretaris.
Toen de prins en Emmery eens samen Utrecht bezochten en de prins daar ter kerke wilde gaan bracht Emmery hem naar de Jacobskerk. De priester van die kerk was Huibert Duifhuis die waarschijnlijk ook lid van het Huis der Liefde was.
Na afloop zei de prins dat hij nog nooit een betere dienst had bijgewoond.2)

De prins benoemde Emmery in 1583 tot eerste gouverneur van de vestingsteden Willemstad en Klundert die toen in aanbouw waren.

Emmery werd de vader van Willem van Liere (1588–1649) en deze werd weer de vader van Willem van Liere van Catwijck (1620–1654). Diens zoon Willem (1652–1706) trouwde in 1681 met Geertruyd Anna van Wassenaer (1659–1694) en vermoedelijk is via dat paar het schilderij van de Heren van Liere bij de familie Van Wassenaer terecht gekomen.

NOTEN
1 Kramer 1971: 79
2 Nispen 1974: 92

Introductie

Introductie

Op deze site wordt een beeld gegeven van 800 jaar familiegeschiedenis van één van de oudste adellijke geslachten, de Van Wassenaers. »lees meer

Op 3 november 2000 was het 800 jaar geleden dat voor het eerst een Van Wassenaer in schriftelijk gedocumenteerde vorm verscheen. Dat feit vormde de aanleiding voor een aantal evenementen dat in 2000 en 2001 gezamenlijk het Van Wassenaer-project uitmaakte. Deze evenementen werden georganiseerd door een samenwerkingsverband waarvan de Familiestichting van Wassenaer, de Stichting Duivenvoorde, de Stichting Twickel, de Stichting Hollandse Historische Reeks, de Stichting Internationale van Wassenaer Concours en het Nationaal Archief deel uitmaken. Een team van eminente historici heeft daarnaast een schitterend geïllustreerd boek geschreven. In het Haags Historisch Museum en op Duivenvoorde en Twickel zijn bijzondere rondleidingen georganiseerd. Het Van Wassenaerconcours stond eveneens in het teken van dit jubileum en ook het Nationaal Archief rondde in 2002 een bijzonder archiefproject af.
Op deze nieuwe website treft u nadere informatie aan over de familiegeschiedenis in het algemeen, de familieleden, de projecten, boeken, tentoonstellingen en evenementen.

Index
Nieuwe website

Nieuwe website

Welkom op de nieuwe site van de Familie van Wassenaer. De eerste versie van deze site hebben we gelanceerd in het jaar 2000, bij het 800-jarig bestaan van de familie. »lees meer

We hadden veel te vertellen, bijvoorbeeld over de tentoonstellingen in het Haags Historisch Museum en in de oude familiekastelen Duivenvoorde en Twickel, het in de Hollands Historische Reeks uitgegeven boek 'Heren van Stand' en over diverse archiefinventarisaties. Nu, twintig jaar verder, vonden we het tijd om de site op te frissen en aan te passen aan de context en de webtechniek van deze tijd. De site verwijst naar aspecten van onze familiegeschiedenis, kunstobjecten en naar de diverse stichtingen en instellingen waaraan wij direct of indirect zijn geliëerd, en geeft informatie over andere publicaties en tentoonstellingen als dat actueel is.
Mocht je naar aanleiding daarvan verdere informatie willen ontvangen, dan kun je die aanvragen op info@wassenaer.net.

Wij zijn Robert Koumans van NAIT Media Ventures heel dankbaar voor de productie van de nieuwe site. En Stichting Jacoba van Wassenaer Fonds voor de financiering van deze update.

Wij wensen je veel plezier toe bij je rondgang over onze site. Als je wilt kun je feedback achterlaten door hier te klikken.

Arent van Wassenaer
Voorzitter bestuur Familiestichting van Wassenaer

Nieuws

Nieuws

Klik hier voor de laatste nieuwsberichten van / over de familie.

Nieuws

Nieuws

Klik hier voor de laatste nieuwsberichten van / over de familie.

Boeken

Boeken

Er zijn meerdere boeken gepubliceerd over de familie van Wassenaer.
Klik hier voor de lijst.

Activiteiten